หนังสืออมตะ

รายชื่อหนังสือที่ถูกเลือกว่าดีที่สุดในแต่ละยุค มักจะมีหนังสืออมตะจากอดีตรวมอยู่ด้วย คำว่า อมตะ ความหมาย เป็นที่บ่งบอกได้เป็นอย่างดี พูดง่ายๆ ว่าเป็นหนังสือที่ไม่วันตาย อ่านได้ทุกยุคสมัย แล้วลักษณะใดที่เข้าข่ายเป็นหนังสืออมตะ จุรีรัตน์ ผ่องแผ้ว ได้กล่าวถึง หนังสืออมตะมีลักษณะสำคัญ 6 ประการ ได้แก่

  1. เป็นหนังสือที่อ่านกันอย่างกว้างขวางมากที่สุด
    หนังสืออมตะไม่ได้เป็นหนังสือแค่ปีหรือสองปี และไม่จำเป็นต้องเป็นหนังสือขายดีในยุคสมัยที่พิมพ์เผยแพร่ด้วย เช่น Illiad ของ โฮเมอร์ หรือหนังสือของเชคสเปียร์
  2. เป็นหนังสือที่คนทั่วๆ ไปอ่านได้ ไม่ใช่ประเภทอวดภูมิรู้
    เป็นหนังสือที่เขียนให้คนทั่วๆ ไปอ่านเข้าใจ ไม่ใช่เขียนเพื่อให้นักวิชาการอ่านเท่านั้น เช่น เรื่อง Element of Geometry ของ ยูคริด (Euclid) ผู้อ่านไม่จำเป็นต้องศึกษาคณิตศาสตร์มาก่อน เพราะหนังสือของเขาเป็นเรื่องของการแนะนำเรขาคณิต
  3. เป็นหนังสือที่ไม่มีวันล้าสมัย
    หนังสืออมตะจะไม่มีวันล้าสมัยโดยแนวความคิด ความเห็น หรือกฎของการเปลี่ยนแปลงใดๆ ใครที่อ่านสุนทรพจน์ของ Demosthenes และจดหมายของ Cicero หรือบทความของBacon และ Montaigne ใจความหลัก คือ ความไม่เปลี่ยนแปลงเกี่ยวกับความหมกมุ่นของมนุษย์ในเรื่องสุข ความยุติธรรม คุณความดี และสัจธรรม
  4. เป็นหนังสือที่อ่านได้ทุกเพศทุกวัย
    สามารถอ่านได้ครั้งแล้วครั้งเล่า ไม่รู้สึกเบื่อหน่ายในเนื้อหาสาระเลย เช่น กัลลิเวอรผจญภัย โรบินสัน ครูโซ เด็กๆ อ่านได้ด้วยความสนุกสนาน แต่ผู้ใหญ่ก็สามารถอ่านได้แต่อาจจะสัมผัสถึงความงามของหนังสือต่างกัน
  5. เป็นหนังสือที่ให้ความรู้ตามความเป็นจริง
    เป็นหนังสือที่มีส่วนช่วยสร้างแนวความคิดเบื้องต้นให้แก่คนอ่าน หนังสืออมตะจึงมีอิทธิพลมากที่สุดในด้านการศึกษา
  6. เป็นเรื่องเกี่ยวกับปัญหาที่ไม่มีทางแก้ของชีวิตมนุษย์
    เพราะยังมีความลึกลับอีกมากมายที่ความรู้และความนึกคิดของมนุษย์ยังไม่สามารถอธิบายได้

รายการอ้างอิง
จุรีรัตน์ ผ่องแผ้ว. อะไรคือหนังสืออมตะ? วารสารโดมทัศน์. ปีที่ 1 ฉบับที่ 2 (เมษายน-มิถุนายน 2523) : 28-31.