วารสารวิชาการภาษาต่างประเทศ เป็นทรัพยากรสารสนเทศที่สำคัญอย่างยิ่งสำหรับใช้สนับสนุนการเรียน การสอน การวิจัยของมหาวิทยาลัย เนื่องจากเป็นสิ่งพิมพ์ที่มีข้อมูลความรู้ทางวิชาการ ผลงานการวิจัย ตลอดจนความก้าวหน้าทางวิทยาการต่างๆ  ดังนั้นในแต่ละปีสำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์จึงได้จัดสรรงบประมาณกว่า 20 ล้านในการดำเนินงานบอกรับวารสารทางวิชาการภาษาต่างประเทศเพื่อให้บริการแก่นักศึกษา อาจารย์ นักวิจัย ตลอดจนบุคลากรของมหาวิทยาลัย

ในปีงบประมาณ 2557 สำนักหอสมุดบอกรับวารสารวิชาการภาษาต่างประเทศประมาณ 826 รายการ โดยบอกรับใน 4 รูปแบบ ได้แก่ ฉบับพิมพ์ (Print)  274   รายการ  ฉบับพิมพ์ (Print) + Free online 13 รายการ ฉบับพิมพ์ (Print) + Online 119 รายการ และรูปแบบ Online อย่างเดียว 420 รายการ ซึ่งจากการบอกรับวารสารทั้ง 4 รูปแบบดังกล่าวทำให้เห็นว่าสำนักหอสมุดยังคงบอกรับวารสารวิชาการภาษาต่างประเทศในรูปแบบฉบับพิมพ์และรูปแบบออนไลน์ในจำนวนอย่างละครึ่ง และวารสารวิชาการภาษาต่างประเทศที่บอกรับกว่า 400 รายการเป็นวารสารชื่อที่ต้อง maintain เลิกบอกรับไม่ได้ เนื่องจากเป็นชื่อที่อยู่ใน Holding list ของฐานข้อมูลออนไลน์ที่สำนักหอสมุดและสำนักงานคณะกรรมการอุดมศึกษา (สกอ.) บอกรับ หากมีการยกเลิกบอกรับวารสารชื่อที่ต้อง maintain ของฐานข้อมูลใดจะส่งผลกระทบต่อการใช้ฐานข้อมูลนั้น ๆ

นอกจากนี้ในการดำเนินงานบอกรับวารสารจำนวนกว่า 750 รายการ เป็นการบอกรับผ่านตัวแทน (Agent) ทั้งภายในประเทศและต่างประเทศจำนวน 8 ราย ได้แก่ Karger,  iGroup, EBSCO, Globe, Infohost, Magazine Inter, TU Bookstore และ Swet  โดย Swet เป็นตัวแทนบอกรับวารสารให้สำนักหอสมุดมากที่สุดเมื่อเทียบกับตัวแทนอื่น ๆ และกระจายอยู่ในเกือบทุกฐานข้อมูลที่สำนักหอสมุดและสกอ.บอกรับ รวมถึงวารสารของสำนักพิมพ์อื่น ๆ ด้วย

ในกลางปี  2557  สำนักพิมพ์ Swet ถูกฟ้องล้มละลาย สำนักพิมพ์หลายแห่งได้แจ้งให้สำนักหอสมุดมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เปลี่ยนตัวแทนในการต่ออายุวารสารชื่อที่ใช้ Swet เป็นตัวแทน นอกจากนี้ยังมีปัจจัยอื่น ๆ อีกหลายปัจจัยที่ส่งผลกระทบทำให้สำนักหอสมุดมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ต้องมีการเปลี่ยนแปลงการดำเนินงานบอกรับวารสารวิชาการภาษาต่างประเทศในปีงบประมาณ 2558 ปัจจัยดังกล่าวมีดังนี้

1. สำนักพิมพ์ John Wiley & Son แจ้งนโยบาย “One invoice one agent” โดยขอให้สำนักหอสมุดใช้ตัวแทนเดียวในการต่ออายุวารสารที่ต้อง Maintain  โดยมีตัวแทนให้เลือก 5 ราย ได้แก่ EBSCO, iGroup, Karger, KBook และ Globe
2. สำนักพิมพ์ Oxford มีนโยบายให้ลูกค้าที่บอกรับวารสารของ Oxford ในรูปแบบ online ให้ใช้ตัวแทนเดียวกับที่ใช้บอกรับฐานข้อมูลออนไลน์ หากบอกรับเป็นฉบับพิมพ์ (Print)  จะใช้ตัวแทนใดก็ได้
3. สำนักพิมพ์ Elsevier มีนโยบายให้ลูกค้าที่บอกรับวารสารของ Elsevier ในรูปแบบ online ให้บอกรับโดยตรงกับ Elsevier หากบอกรับเป็นฉบับพิมพ์ (Print) จะใช้ตัวแทนใดก็ได้
4. บริษัท EBSCO แจ้งยกเลิกการเป็นตัวแทนบอกรับวารสารกับห้องสมุดทุกแห่งในประเทศไทย
5. สำนักพิมพ์ Karger เสนอลดราคา 2% ให้กับห้องสมุดที่ให้ Karger เป็นตัวแทนในการ maintain วารสารของสำนักพิมพ์ John Wiley & Son ตามนโยบาย “One invoice one agent”
6. สำนักพิมพ์ Springer เสนอลดราคา 5% กรณีสำนักหอสมุดต่ออายุการบอกรับวารสารที่อยู่ในรูปแบบ Online โดยตรงกับ Springer
7. การดำเนินงานบอกรับวารสารของสำนักหอสมุดในปีที่ผ่านมา มีการใช้ตัวแทนอย่างน้อย 3-4 รายกับสำนักพิมพ์ที่สำนักหอสมุดบอกรับวารสารตั้งแต่ 10 รายการขึ้นไป และสำนักพิมพ์ส่วนใหญ่จะมี Swet เป็นตัวแทนรวมอยู่ด้วย
8. ห้องสมุดสาขาบางแห่งขอเปลี่ยนการใช้ตัวแทนจาก Globe เป็น Karger
9. ห้องสมุดสาขาได้พิจารณาเปลี่ยนรูปแบบวารสารที่จะต่ออายุและบอกรับเพิ่มในปีงบประมาณ 2558 จากรูปแบบฉบับพิมพ์เป็นรูปแบบออนไลน์เพิ่มมากขึ้น

จากสภาพการณ์และปัจจัยต่าง ๆ ดังกล่าว สำนักหอสมุดมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์จึงได้ปรับเปลี่ยนการดำเนินงานบอกรับวารสารในปีงบประมาณ 2558 ดังนี้

1. วารสารทุกชื่อที่ใช้  Swet เป็นตัวแทน ถูกเปลี่ยนใช้ตัวแทนอื่น ได้แก่ Karger, iGroup และ Infohost
2. วารสารชื่อที่ต้อง maintain ในฐานข้อมูลของสำนักพิมพ์ John Wiley & Son ตามนโยบาย “One invoice one agent” เลือกใช้ iGroup เป็นตัวแทน เนื่องจากการบอกรับวารสารในฐานนี้เกือบทั้งหมดใช้ iGroup เป็นตัวแทน เหลือเพียง 16 รายการ ที่ใช้ Globe เป็นตัวแทน และ iGroup ให้ส่วนลด 2 % เหมือนที่สำนักพิมพ์ Karger เสนอ
3. วารสารชื่อที่ต้อง maintain ในฐานข้อมูล SAGE, Cambridge, Taylor & Francis, Oxford ทุกชื่อเปลี่ยนรูปแบบให้บอกรับเป็น Online จึงให้ Infohost เป็นตัวแทนในการบอกรับเพื่อเป็นไปตามนโยบายของสำนักพิมพ์ Oxford และของสำนักหอสมุด ที่ให้ใช้ตัวแทนเดียวกับฐานข้อมูลออนไลน์กรณีรับเป็น Online และได้ส่วนลด 1-2% ขึ้นอยู่กับแต่ละฐาน
4. วารสารชื่อที่ต้อง maintain ของฐานข้อมูล ScienceDirect เปลี่ยนรูปแบบให้บอกรับเป็น Online ทั้งหมดจึงบอกรับตรงกับ Elsevier ซึ่งเป็นไปตามนโยบายของสำนักพิมพ์
5. วารสารชื่อที่ต้อง maintain ของสำนักพิมพ์ Springer เปลี่ยนรูปแบบให้บอกรับเป็น Online ทั้งหมด จึงบอกรับตรงกับ Springer และได้ส่วนลด 5% ตามที่สำนักพิมพ์เสนอ
6. วารสาร Caries research ใช้ตัวแทนเดียวกับที่บอกรับฐานข้อมูล Karger  ส่วนชื่อที่ต้อง maintain ของฐานข้อมูล Ovid 12 ชื่อ ยังคงให้ Karger เป็นตัวแทนเหมือนเดิม เนื่องจากเป็นวารสารทางการแพทย์
7. ยกเลิก Globe เป็นตัวแทนบอกรับวารสารให้สำนักหอสมุดมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

จากการปรับเปลี่ยนการดำเนินงานบอกรับวารสารในปีงบประมาณ 2558  พบว่าจำนวนวารสารที่บอกรับในรูปแบบฉบับพิมพ์ (Print) มีจำนวนลดลงเหลือเพียง 217 รายการ จากจำนวนวารสารเกือบ 800 รายการที่บอกรับในปีงบประมาณ 2558 และลดลงเกือบครึ่งของวารสารรูปแบบฉบับพิมพ์ (Print) ที่บอกรับในปีงบประมาณ 2557 ทำให้เห็นแนวโน้มที่ดีต่อการปรับเปลี่ยนเป็นห้องสมุดดิจิทัลในอนาคต ส่วนตัวแทน (Agent)  ที่บอกรับวารสารให้กับสำนักหอสมุดนั้นเหลือเพียง 5 ราย ได้แก่  Karger, iGroup, Infohost, Magazine Inter และ TU Bookstore ทำให้ง่ายต่อการบริหารจัดการและประสานงานในเรื่องต่างๆ ของการดำเนินงานวารสารภาษาต่างประเทศ ตลอดจนทำให้สำนักหอสมุดมีแนวทางในการดำเนินงานบอกรับวารสารภาษาต่างประเทศที่ชัดเจนและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น

∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼∼