หนังสือหายากส่วนใหญ่ในหอสมุดปรีดี พนมยงค์เป็นหนังสือเก่าที่มีอายุประมาณ 50 ปีขึ้นไป สภาพรูปเล่มย่อมชำรุด เสื่อมสภาพไปตามกาลเวลา เช่น ปกฉีกขาด สันหนังสือหลุด กระดาษเปื่อย กรอบ ปรุ พรุน มีรอยแมลงกัดแทะ คราบฝุ่นเลอะเทอะ
ดังนั้นเพื่อป้องกันให้หนังสือหายากได้มีอายุการใช้งานยืนยาวนั้นจึงควรใช้ด้วยความระมัดระวังและถูกวิธีดังนี้
- การยืมหนังสือหายากอ่านจะต้องให้เจ้าหน้าที่ที่ดูแลหยิบให้ และนั่งอ่านในห้องหนังสือหายากเท่านั้นไม่อนุญาตให้ยืมกลับบ้าน
- การเปิดหนังสือควรเปิดด้วยความระมัดระวังอย่างมาก
- ห้ามใช้สิ่งของที่มีความหนาคั่นหนังสือ ควรใช้กระดาษบางหรือที่คั่นหนังสือ
- ไม่วางหนังสือคว่ำหน้า เพราะจะทำให้สันหนังสือหักหลุดง่าย
- ไม่พับมุมกระดาษเพื่อทำเครื่องหมายหรือเพื่อเหตุผลอื่นใด
- ไม่ขีดเขียนหรือทำเครื่องหมายลงในหนังสือ
- ไม่ฉีก ตัดรูปภาพหรือส่วนหนึ่งส่วนใดของหนังสือ
- ไม่ทำหนังสือเปื้อนหรือเปียกชื้น
ห้ามนำหนังสือหายากไปถ่ายเอกสาร เพราะกระดาษเหลืองและกรอบมาก ถ้าต้องการจะถ่ายเอกสารให้ใช้กล้องถ่ายรูปถ่ายภาพแต่ละหน้าแทน หรือส่งตัวเล่มให้ฝ่ายสงวนรักษาฯถ่ายภาพเป็นระบบดิจิทัลแทน และผู้ใช้จะได้รับเป็นไฟล์ไป