การบริการพื้นฐานของห้องสมุดโดยทั่วไปที่เราทราบกันดี คือ มีที่นั่งอ่านหนังสือให้กลุ่มนักอ่าน  พร้อมบริการยืม-คืนหนังสือ มีบรรณารักษ์ให้บริการตอบคำถามและช่วยการค้นคว้า หรืออาจจะมีป้ายประชาสัมพันธ์แนะนำหนังสือใหม่ และอื่นๆ อีกมากมาย แต่ปัจจุบันบริการเหล่านี้กลับไม่เพียงพอสำหรับนักอ่าน หรือ ผู้ใช้ห้องสมุดในศตวรรษที่ 21 เสียแล้ว

ห้องสมุดรูฟุส ดี. สมิธ และชำนาญ ยุวบูรณ์ หรือ ห้องสมุดคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ที่จะพาทุกๆ คนไปรู้จัก เป็นหนึ่งในห้องสมุดคณะภายในสถาบันการศึกษาที่มีจุดเด่นด้วยการคิดและพัฒนาบริการใหม่ๆ จนอาจเรียกได้ว่าเกินคาด และมีอะไรที่นอกเหนือจากการปรับปรุงกายภาพห้องสมุดจนปัจจุบันครองสถิติห้องสมุดคณะที่มีผู้เข้าใช้มากที่สุดในมหาวิทยาลัย

คุณนฤมล กิจไพศาลรัตนา หรือ พี่มล หัวหน้าห้องสมุดรูฟุส ดี. สมิธ และชำนาญ ยุวบูรณ์ เล่าให้ฟังว่า สิ่งสำคัญห้องสมุดคือการบริการและการสื่อสารกับผู้ใช้ ห้องสมุดจึงพยายามคิดและพัฒนาบริการใหม่ๆ อยู่เสมอ  ด้วยแนวคิดที่ว่า ร่วมสร้างชุมชนเข้มแข็ง เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม นำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้อย่างประหยัด สร้างสรรค์งานบริการใหม่ การเพิ่มคุณลักษณะใหม่ให้กับงานบริการเดิม บริการเหนือความคาดหมาย”

 

สำหรับบริการที่ห้องสมุดมีและน่าสนใจ ได้แก่

– Library Anywhere ด้วยการนำรถตู้เก่าของคณะรัฐศาสตร์มาปรับปรุงเป็นห้องสมุดเคลื่อนที่ ออกให้บริการโรงเรียนรอบจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยหมุนเวียนไปกันไปทุกๆ วัน ได้แก่ โรงเรียนสวนลุมพินี โรงเรียนวัดหัวลำโพง โรงเรียนปลูกจิต โรงเรียนวัดดวงแข มูลนิธิสงเคราะห์เด็กสภากาชาดไทย

– Green Library ห้องสมุดที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม โดยจัดสวนด้านหน้าห้องสมุดเดิมบริเวณชั้น 1 อาคารเก่าให้เป็นมุมอ่านหนังสือพิมพ์ นิตยสาร หรือทำกิจกรรมของนักศึกษา

– PolSci-ilibrary Moblie App on iPhone เป็น Application ที่นักศึกษาสามารถตรวจดูรายชื่อหนังสือใหม่ ค้นหาหนังสือ ยืมต่อหนังสือ จองหนังสือ อ่านหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ อ่านวารสารอิเล็กทรอนิกส์ เชื่อมต่อไปยังห้องสมุดอื่น

– SocsciJ Mobile App. on iPad  เป็นอีกหนึ่ง Application สำหรับอ่านบทความฉบับเต็ม จากวารสารสังคมศาสตร์ คณะรัฐศาสตร์ จุฬาฯ ตั้งแต่ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 พ.ศ.2504 – ปัจจุบัน

– Library beep ส่ง SMS แจ้งเตือนผู้ใช้ก่อนถึงกำหนดส่งคืนหนังสือ 1 วัน Chat reference services ช่องทางติดต่อสื่อสารกับผู้ใช้แบบทันที

– Facebook แจ้งข่าว ประชาสัมพันธ์ห้องสมุด เผยแพร่กิจกรรมห้องสมุด ช่องทางสื่อสาร 2 ทางกับผู้ใช้

– ห้องสมุดคณะรัฐศาสตร์  จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย บน Youtube แนะนำการใช้บริการต่างๆ ของห้องสมุด

– Hot Title ตรวจสอบรายชื่อหนังสือเด่น / หนังสือใหม่

– Book@one บริการจัดหมวดหมู่หนังสือที่มีผู้ Request และยังไม่พร้อมให้บริการ (in process) รับหนังสือได้ในวันถัดไป

– Automated book renew ยืมต่อหนังสือด้วยระบบอัตโนมัติจากหน้าเว็บห้องสมุด

– Book Delivery บริการรับ-ส่งคืนหนังสือที่ห้องสมุดต่างๆ ในจุฬาฯ
บริการเหนือความคาดหมาย

– Welcome drink ทุกเที่ยงวันจันทร์ บริการน้ำดื่มสมุนไพรประเภทต่างๆ ฟรี (ปัจจุบันต้องงดบริการไว้ก่อน…นะคะ)

 

… เห็นรายการบริการของห้องสมุดแล้ว … ต้องร้อง “ว้าว” คำโตๆ เพราะมีหลากหลายจริงๆ … แต่ด้วยกำลังคนภายในห้องสมุด 11 คน  มีทั้งงานส่วนเบื้องหลังและเบื้องหน้า ทำให้คิดถึงการบริหารงานภายในห้องสมุด

พี่มล เล่าถึงการบริหารคนทำงานในห้องสมุดว่า ทุกคนช่วยกันทำงาน และเมื่อมีปัญหาเกิดขึ้นในห้องสมุด จะประชุมทีมงานทุกคนทันที เพื่อช่วยกันคิดทางแก้ปัญหา เมื่อได้ข้อสรุปจากทุกคนแล้วก็จะแก้ปัญหาทันที บางครั้งก็อาจจะเป็นเรื่องเล็กๆ น้อยๆ แต่ก็ให้ความสำคัญ เพราะต้องการให้ทุกคนมีความสุขกับการทำงาน

ยกตัวอย่างเช่น เมื่อปรับปรุงห้องสมุดใหม่ เจ้าหน้าที่ประจำประตู ต้องคอยแตะบัตรให้นักศึกษา วันละเกือบ 100 ครั้ง ซึ่งเห็นว่าเป็นการสิ้นเปลืองเวลาและทำให้เจ้าหน้าที่ไม่มีความสุขในการทำงาน ก็ประชุมหาทางแก้ไขร่วมกัน ที่เริ่มทำคือ จะติดป้ายประชาสัมพันธ์แนะนำนักศึกษา มีการประชาสัมพันธ์ผ่าน Facebook เป็นต้น

 

ท้ายที่สุดผู้เขียนต้องขอขอบคุณ คุณนฤมล กิจไพศาลรัตนา หรือ พี่มล หัวหน้าห้องสมุดรูฟุส ดี. สมิธ และชำนาญ ยุวบูรณ์ ที่พาชมห้องสมุดและเล่าเรื่องราวเกี่ยวกับการบริการห้องสมุดที่น่าสนใจ  …  สำหรับท่านใดที่อยากไปชม ห้องสมุดรูฟุส ดี. สมิธ และชำนาญ ยุวบูรณ์   ที่ปรับปรุงใหม่ ปัจจุบันตั้งอยู่ชั้น 3 และ 4 อาคารเกษม อุทยานิน (รัฐศาสตร์ 60 ปี) ซึ่งบุคคลทั่วไปเสียค่าเข้าใช้ห้องสมุดวันละ 30  บาทนะคะ