ห้องสมุดประชาชนกรุงเทพมหานคร
เป็นห้องสมุดประชาชนแห่งแรกของประเทศไทยที่จัดตั้งขึ้นเพื่อประชาชนจริงๆ เปิดเมื่อ พ.ศ. 2499 โดยเทศบาลกรุงเทพ เป็นอาคารชั้นเดียวขนาด 499 ตารางเมตร ตั้งอยู่ในสวนสาธารณะแห่งแรกคือ สวนลุมพินี ต่อมาได้รับการต่อเติมเพื่อให้อำนวยความสะดวกได้มากขึ้นแต่ยังคงรูปแบบอาคารเดิมไว้ ปัจจุบันมีผู้เข้าใช้บริการเฉลี่ย 450,000 คนต่อปี
ห้องสมุดประชาชนสวนลุมพินี เปลี่ยนชื่อให้เข้ากับยุคสมัยว่า ห้องสมุดเพื่อการเรียนรู้ (Discovery Learning Library) มีห้องอ่านหนังสือ ห้องคอมพิวเตอร์ มุมนวนิยาย มุมหนังสือพิมพ์และวารสาร มีห้องสมุดเด็กแยกออกไปต่างหาก
ห้องสมุดแห่งนี้เป็นห้องสมุดที่รับใช้ประชาชนทั่วไป ตั้งแต่เด็กนักเรียน อาจารย์ ข้าราชการเกษียณ แม่ค้ารถเข็น คนกวาดถนน แม้แต่คนติดยา ใครๆก็เดินเข้าไปได้ ฝรั่งคนต่างชาติก็เข้าไปได้ หากต้องการยืมหนังสือจึงจะต้องเสียเงินเป็นสมาชิกซึ่งคิดถูกมาก คือ ไม่ถึง 100 บาทต่อปี
ผู้ที่มาใช้บริการจะมีมากช่วงเช้ากับเย็น ตอนเช้าคนที่มาออกกำลังที่สวนลุม จะมาอ่านหนังสือพิมพ์ มานัดเจอกัน หรือมาตากแอร์ให้เหงื่อแห้งก่อนกลับบ้าน ตอนเย็นเด็กนักเรียนและคนทำงานจะมาก เด็กมาเล่นเกมส์คอมพิวเตอร์และทำการบ้านรอพ่อแม่เลิกงานแล้วกลับบ้านด้วยกัน คนเลิกงานมานั่งอ่านหนังสือรอให้รถหายติดแล้วค่อยกลับบ้านก็มี ช่วงปิดเทอมเด็กจะเพิ่มจำนวนขึ้นเพราะพ่อแม่เอามาทิ้งไว้ที่ห้องสมุดระหว่างพ่อแม่ไปทำงาน บรรณารักษ์ก็ต้องเป็นพี่เลี้ยงเด็กไปด้วย คนกวาดถนนวางไม้กวาดไว้ที่บันไดแล้วเข้ามาหลบแดดพักร้อน คนติดยาพยายามเลิกก็เข้ามาเดินพล่านในห้องสมุด คุณลุงคุณป้ามาหัดใช้คอมพิวเตอร์กับ Internet ข้าราชการเกษียณมาหาหนังสือภาษาอังกฤษอ่าน
ห้องสมุดสวนลุมตั้งอยู่ท่ามกลางย่านธุรกิจมีรถเมล์ผ่านหลายสาย มีรถไฟฟ้าผ่าน เป็นทำเลที่เหมาะสมที่สุดสำหรับห้องสมุดเพื่อประชาชนของประชาชนโดยแท้จริง
เมื่อย่างเท้าก้าวเข้ามาจะพบคอมพิวเตอร์สำหรับค้นหาทรัพยากรสารสนเทศในห้องสมุด หากต้องการความช่วยเหลือหรือคำแนะนำในการใช้ห้องสมุดก็ติดต่อบรรณารักษ์ได้
ห้องสมุดประชาชนของไทยตกแต่งด้วยสีม่วงเพื่อเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระเทพฯ
หนังสือทั่วไปใช้เลขเรียกหนังสือระบบดิวอี้โดยมีการบอกหัวรื่องใหญ่ไว้กับเลขหมวดเพื่ออำนวยความสะดวก
หนังสือที่มีคนใช้มาก จะถูกแยกเป็นชั้นพิเศษจะได้เข้าถึงง่ายขึ้น
หนังสือภาษาต่างประเทศมักได้รับจากการบริจาค
แม้จะเป็นเพียงมุมเล็กๆ เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว แต่ก็ภูมิใจที่มีหนังสือสำหรับคนตาบอด
อีกหนึ่งมุมที่เป็นที่นิยมของผู้ใช้ห้อสมุดโดยเฉพาะที่เป็นวัยรุ่นคือ มุมดูหนังฟังเพลงและคอมพิวเตอร์ ส่วนใหญ่ก็มาเล่นเกมส์กัน ท่านผู้สูงวัยก็นิยมใช้บริการตรงนี้เหมือนกัน แต่เป็นการสอนการใช้คอมพิวเตอร์และการใช้อินเทอร์เน็ท
ห้องอบรมคอมพิวเตอร์
เล่นเกมส์ ดูหนัง ฟังเพลง
ส่วนบริการห้องสมุดสำหรับเด็ก เป็นห้องที่ต่อเติมใหม่แยกจากอาคารเดิม เนื่องจากวิสัยการใช้ห้องสมุดของเด็กนั้นย่อมต้องมีการเล่นส่งเสียงดังกันบ้าง
มุมดูหนัง มีทั้งการ์ตูน หนังเด็ก และสารคดีสนุกๆ
มีบ้านนิทานให้มุดเข้าไปเล่น มีบันไดให้ปีนขึ้นปีนลง ช่วงวันหยุดมีสมาชิกยั้วเยี้ยทีเดียว
และแน่นอนมีคอมพิวเตอร์ให้เล่นเกมส์
ห้องเด็กมีเก้าอี้ ที่นั่งเตี้ยๆเล็กๆ มีเบาะและพรมให้เกลือกกลิ้งตามสบาย อยากให้เด็กชอบมาห้องสมุดก็ต้องสร้างบรรยากาศให้เด็กสนุกกับการอ่านและการหาความรู้
บรรยากาศเป็นกันเองเหมือนนั่งอยู่บ้าน