เมื่อวันที่ 16 พฤศจิกายน 2558 ที่ผ่านมา สำนักหอสมุดจัดสัมมนาประกันคุณภาพ ภายใต้หัวข้อ “EdPEx : คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินงานที่เป็นเลิศ สำนักหอสมุด มธ.” ณ หอสมุดป๋วย อึ๊งภากรณ์ มธ.ศูนย์รังสิต โดยได้รับเกียรติจาก รศ.ดร.ดนุพันธ์ วิสุวรรณ ที่ปรึกษาคณะกรรมการประกันคุณภาพการศึกษาระดับมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์มาเป็นวิทยากรบรรยายในครั้งนี้

EdPEx คืออะไร
EdPEx ย่อมาจาก “Education Criteria for Performance Excellence” หรือ“เกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ”

คือ เกณฑ์ที่ใช้ในการประเมินองค์กรด้านการศึกษาอย่างรอบด้านเพื่อมุ่งสู่ความเป็นเลิศในระดับสากล ตามแนวทางของ Malcolm Baldrige National Quality Award: MBNQA ซึ่งเป็นเกณฑ์การดำเนินงานเพื่อบริหารจัดการและพัฒนาศักยภาพองค์กรให้มุ่งสู่ความเป็นเลิศ และไทยเราได้นำมาใช้เป็นเกณฑ์รางวัลคุณภาพแห่งชาติ (Thailand Quality Award: TQA)มากว่า 10 ปี ซึ่งเป็นรางวัลที่แสดงถึงองค์กรแห่งคุณภาพที่มีความเป็นเลิศระดับประเทศที่นำเอาแนวคิดของการบริหารคุณภาพอย่างเบ็ดเสร็จ (Total Quality Management : TQM)มาใช้ในองค์กรภาคธุรกิจและอุตสาหกรรม ซึ่งในเวลาต่อมาสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา (สกอ.) ได้นำเอามาปรับใช้ในให้เหมาะสมกับประเมินคุณภาพของสถาบันอุดมศึกษาภายใต้ชื่อ “EdPEx” นั่นเอง

โดยในปีการศึกษา 2557 ที่ผ่านมา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ได้ริเริ่มใช้เกณฑ์ EdPEx แล้วในการประกันคุณภาพระดับคณะกับ 5 คณะนำร่อง ได้แก่ คณะรัฐศาสตร์ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี สถาบันเทคโนโลยีนานาชาติสิรินธร คณะแพทยศาสตร์ และคณะพยาบาลศาสตร์ ซึ่งภายหลังจากโครงการนำร่องนี้แล้ว มธ.มีเป้าหมายให่ปี พ.ศ. 2560 คณะ/สถาบัน/หน่วยงานภายในทุกหน่วยงานจะมุ่งสู่ความเป็นเลิศด้วยเกณฑ์ EdPEx นี้เช่นกัน

วัตถุประสงค์ของ EdPEx

• เพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการประเมินระบบการบริหารที่ครอบคลุมทุกพันธกิจของสถาบันการศึกษา
• เพื่อส่งเสริมให้สถาบันการศึกษามีผลการดำเนินการที่ดี มีพัฒนาการ
• เพื่อส่งเสริมการมุ่งสู่การดำเนินงานที่เป็นเลิศในระดับสากล
• เพื่อส่งเสริมให้เกิดความร่วมมือ มีการนำวิธีปฏิบัติที่เป็นเลิศมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้

ส่วนผสมของ EdPEx

อย่างที่ทราบกันดี ว่า EdPEx เป็นเกณฑ์ที่พัฒนามาจากเกณฑ์ของรางวัล MBNQA จากสหรัฐอเมริกา ทำให้หลักเกณฑ์ต่างๆเป็นไปตามมาตรฐานของรางวัลดังกล่าวด้วยเช่นกัน โดย EdPEx มองว่าองค์กรที่จะมุ่งสู่ความเป็นเลิศได้นั้นควรปฏิบัติตามค่านิยมหลัก 11 ข้อ แผนภาพที่ 1 : ค่านิยม 11 ข้อ

โดยจะเป็นพื้นฐานองค์กรที่สำคัญต่อการก้าวเดินไปอย่างมั่นคงตามโครงร่างองค์กรที่กำหนดเป้าหมายหน้าที่ขององค์กรไว้ด้วยหลักเกณฑ์ย่อย 7 หมวดซึ่งจะเป็นพลังในการขับเคลื่อนองค์กรให้มุ่งสู่ความเป็นเลิศได้ แผนภาพที่ 2 : แผนภาพ Malcolm Baldrige

ทั้งนี้เกณฑ์ในการพิจารณาความเป็นเลิศในการดำเนินงานด้านการศึกษาขององค์กรนั้นจะคะแนนรวมทั้งสิ้น 1,000 คะแนน ตามองค์ประกอบทั้ง 7 หมวด ดังนี้ ตารางที่ 1 : คะแนนของเกณฑ์คุณภาพการศึกษาเพื่อการดำเนินการที่เป็นเลิศ(EdPEx)

 

 สิ่งที่จะได้จาก EdPEx  

• เป็นเกณฑ์ที่ใช้ประเมินงานทุกส่วนของงานอย่างเป็นระบบเพื่อนำไปสู่การปรับปรุงพัฒนาองค์กร
• เป็นเกณฑ์ที่มุ่งสร้างความเป็นเลิศเพื่อผู้เรียน สร้างความพึงพอใจแก่ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียขององค์กรที่ไม่ใช่แม้แต่ผู้รับบริการเองแต่คำนึงถึงบุคลากรด้วยเช่นกัน
• เป็นเกณฑ์ที่ส่งเสริมความสามารถในการแข่งขันขององค์กร และการยกระดับสู่สากล
• เป็นเกณฑ์ที่ช่วยให้เกิดมุมมองเชิงระบบที่ดำเนินงานไปอย่างสอดคล้องกับบริบทขององค์กรอย่างบูรณาการ และมุ่งเน้นผลลัพธ์ที่เป็นเลิศ

ทั้งนี้สำนักหอสมุด ในฐานะหน่วยงานสนับสนุนด้านการเรียนการสอนและการวิจัยของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตณ์ ซึ่งมีผลการประเมินคุณภาพระดับสถาบันในระดับดีมากมาโดยตลอด จะได้เริ่มดำเนินการประเมินตามเกณฑ์ EdPEx ในปีการศึกษา 2558 เป็นต้นไปค่ะ