เมื่อวันที่ 8 มิถุนายน 2561 ในการสัมมนาบุคลากรประจำปี ของหอสมุดแห่งมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ในหัวข้อ “หรือไม่ใช่ห้องสมุด!? ทำไม? อะไร? อย่างไร?” ดร.วิโรจน์ ลักขณาอดิศร ผู้อำนวยการฝ่ายทรัพยากรและพัฒนาองค์กร บริษัท ซีเอ็ดยูเคชัน จำกัด และในฐานะคณะกรรมการอำนวยการหอสมุดฯ ได้มาเล่าถึงยุทธศาสตร์การสร้างพื้นที่อ่านและการค้นคว้าของห้องสมุด พร้อมกับยกตัวอย่างของการปรับปรุงร้านหนังสือชื่อดังของเกาหลี คือ ร้าน Kyobo ซึ่งเป็นร้านหนังสืออันดับต้น ๆ ของเกาหลีใต้ ที่ให้ความสำคัญกับ “ลูกค้า” ด้วยการปรับปรุงรูปแบบร้าน “การมีพื้นที่ให้ผู้อ่าน” มากกว่าที่จะเป็นโกดังเก็บหนังสือ
หากถามถึง “ห้องสมุด” คงไม่ต่างกัน เพียงแต่ต้องปรับวิธีคิดว่า “ห้องสมุด” จะเป็น “โกดังเก็บหนังสือ” หรือ เป็น “ที่รวมของคนอ่านหนังสือ”บทเรียนจากร้านหนังสือ Kyobo ที่ดร.วิโรจน์ ได้นำมาถ่ายทอดให้ฟัง เริ่มตั้งแต่การสร้างบรรยากาศของร้านหนังสือ การให้ใส่ใจกับ ป้ายร้าน ป้ายชั้นหนังสือ อุณหภูมิและแสงสว่างในร้าน การจัดชั้นหนังสือเพิ่มระยะความห่างของแต่ละชั้น เป็น 120 เซนติเมตร ขยายทางเดินเป็น 140 เซนติเมตร รวมถึงการเลือกเก้าอี้นั่ง การเพิ่มที่นั่งให้กับลูกค้า ในแต่ละโซน เพื่อให้ลูกค้าที่ร้านสามารถนั่งอ่านหนังสือได้สบายมากขึ้น
นอกจากนั้น การจัดหนังสือโดยเน้นการโชว์ปกหนังสือ การจัดโต๊ะเพื่อโชว์ปกหนังสือแต่ละเล่ม รวมถึงการเขียนแนะนำหนังสือที่น่าสนใจในแต่ละประเภท อาจจะคัดเลือกจากบทวิจารณ์จากหนังสือพิมพ์ หรือ เจ้าหน้าที่ของร้านเป็นคนเขียนเอง เพื่อเพิ่มน่าสนใจให้กับหนังสือเล่มนั้น ๆ
โดยรวมแล้วอาจจะเรียกได้ว่า เป็นการสร้างประสบการณ์ที่น่าประทับใจให้กับลูกค้า และดึงดูดให้ลูกค้า นักอ่านได้เข้ามาใช้บริการและใช้เวลาอยู่ที่ร้าน Kyobo มากขึ้น ด้วยแนวคิดที่ว่า “Traffic is the Key”
“Traffic is the Key” แนวคิดสำคัญของยุทธศาสตร์การสร้างพื้นที่อ่านและค้นคว้า ที่ ดร.วิโรจน์กล่าวถึง ประกอบด้วย
-Soonest fist time experience การสร้างประสบการณ์ครั้้งแรกที่เร็วที่สุด
-Relaxing experience & Engagement & Gamification & Feedback & Content marketing ประสบการณ์ที่สบาย ได้มีส่วนร่วม
-Repetition & Frequency & Reentering points & Dynamic display มีการปรับเปลี่ยนรูปแบบการแสดงสินค้า มีการเปลี่ยนแปลงสม่ำเสมอ
-Time Spending การใช้เวลาอยู่ในห้องสมุด /ร้านหนังสือมากขึ้น
-Resources used & Turnover ทรัพยากรมีการใช้งาน หาเหตุผลให้เขากลับมาใช้งานซ้ำ
-Active member & Recency สมาชิกที่เข้ามาใช้งาน และความถี่ของการเข้าใช้ห้องสมุด/ร้านหนังสือ
ท้ายที่สุดนี้ ห้องสมุด คงต้องกลับมาตั้งคำถาม ถึงความหมายของห้องสมุด อีกครั้งว่า จะเป็นโกดังเก็บหนังสือ หรือ จะเป็นแหล่งให้บริการนักอ่าน นักศึกษา อาจารย์ เพื่อหากลยุทธ์ที่จะทำให้มีคนเข้าใช้ห้องสมุดและคิดถึงห้องสมุดเป็นแห่งแรก ถ้าหากจะต้องทำงานกลุ่ม หรือนัดกับกลุ่มเพื่อน ….