จากการเข้าร่วมโครงการ “Sakura Exchange Program in Science : Japan-Asia Youth Exchange Program in Science” ได้มีโอกาสเยี่ยมชมห้องสมุดศูนย์วิจัยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ศึกษา หรือ Center for Southeast Asian Studies Kyoto University ซึ่งเป็นหน่วยงานที่จัดให้มีโครงการนี้ขึ้นมา นับได้ว่าเป็นห้องสมุดเฉพาะที่มีความน่าสนใจมากค่ะ รายละเอียดมีดังนี้
ห้องสมุดศูนย์วิจัยเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ศึกษา เป็นส่วนหนึ่งของห้องสมุดในมหาวิทยาลัยเกียวโต ซึ่งมีห้องสมุดกว่า 50 แห่ง โดยห้องสมุดนี้จะรวบรวมหนังสือเฉพาะทางเกี่ยวกับภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ซึ่งรวมถึงสื่อสิ่งพิมพ์ในภาษาที่ใช้ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เพื่อสนับสนุนกิจกรรมของผู้ศึกษาวิจัยทั้งในและต่างประเทศ ดังนั้น ผู้ใช้ส่วนใหญ่จึงเป็นนักวิจัย และนักศึกษาปริญญาโทและเอก ภาษาของหนังสือจะมีประมาณ 37 ภาษา แต่ที่เยอะที่สุดคือภาษาอินโดนีเซียและภาษาไทย เนื่องจากมีสำนักงานที่กรุงจาการ์ตาและกรุงเทพฯ ทางศูนย์เลยสามารถจัดหาหนังสือมาจากแหล่งของประเทศนั้นๆ ได้ และเพื่อดำเนินการรวบรวมสื่อสิ่งพิมพ์ที่ตีพิมพ์ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อย่างเป็นระบบ
ทรัพยากรของที่นี่จะเน้นทางด้านสังคมและประวัติศาสตร์ ถ้าเป็นด้านเศรษฐกิจจะอยู่ที่ห้องสมุด IDE จังหวัดชิบะ ทรัพยากรในห้องสมุด แบ่งออกเป็น
- หนังสือและวารสารเย็บเล่ม ประมาณ 190,000 รายการ
– ภาษาต่างประเทศ 167,804 เล่ม
– ภาษาญี่ปุ่น 29,162 เล่ม
- วารสาร 4,899 รายการ
นอกจากนี้ยังมีหนังสือคอลเลคชั่นพิเศษ เกี่ยวกับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ 4 ประเภท คือ
- คอลเลคชั่น Charas (จรัส พิกุล) เป็นคอลเลคชั่นหนังสืองานศพ ซึ่งได้รับบริจาคจากคุณจรัส พิกุล หนึ่งในคณะรัฐบาลไทย จำนวนประมาณ 9,000 เล่ม หนังสือส่วนใหญ่รวบรวมจากหนังสือแจกในงานฌาปนกิจของไทย ซึ่งมีทั้งจัดซื้อเองและได้รับบริจาค เหตุผลที่ต้องมีคอลเลคชั่นนี้เพราะหนังสืองานศพนอกจากจะมีประวัติของผู้วายชนม์แล้ว ยังมีงานเขียนหลายประเภทในแต่ละเล่ม ซึ่งล้วนแต่มีคุณค่าในการศึกษาประวัติศาสตร์ ความเป็นอยู่ของชาตินั้นๆ
- คอลเลคชั่น Foronda รวบรวมสิ่งพิมพ์ในภูมิภาคอิโลโคสของฟิลิปปินส์
- คอลเลคชั่น Ocampo รวบรวมสิ่งพิมพ์เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ฟิลิปปินส์ตั้งแต่ยุคกลางศตวรรษที่ 19 ถึงยุคต้นศตวรรษที่ 20
- คอลเลคชั่น Indonesia-Islam เป็นสิ่งพิมพ์เกี่ยวกับอิสลามในอินโดนีเซียในปัจจุบัน
การให้บริการ
- เจ้าหน้าที่ศูนย์วิจัย / บัณฑิตวิทยาลัยภาควิชาเอเชีย แอฟริกาศึกษา / ศูนย์บูรณาการข้อมูลพื้นที่ศึกษา : จำนวน 50 เล่ม / 3 เดือน
- นักศึกษาระดับปริญญาโทและนักวิจัย : จำนวน 30 เล่ม / 3 เดือน
- เจ้าหน้าที่อื่นๆ : จำนวน 5 เล่ม / 1 เดือน
- บุคคลภายนอกเข้าใช้ฟรี โดยสามารถอ่านและถ่ายสำเนาในห้องสมุดได้
การ Catalog หนังสือภาษาต่างๆ ในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ จะมีการจ้างนักศึกษาของประเทศนั้นๆ มาทำข้อมูลเบื้องต้นให้ และบรรณารักษ์จะเป็นคนกำหนดหัวเรื่องและเลขหมู่ต่อไปค่ะ สังเกตแล้วรหัสหนังสือจะให้ตามขื่อย่อของประเทศนั้นๆ
มุมสวยๆ ของห้องสมุด ส่วนใหญ่แล้วนักศึกษาที่นี่จะใช้จักรยานเป็นพาหนะหรือใช้การเดินเป็นหลักค่ะ
บทความอื่นที่เกี่ยวข้อง
NATIONAL DIET LIBRARY, KANSAIKAN (NDL)
MAP ROOM , CENTER FOR SOUTHEAST ASIAN STUDIES, KYOTO UNIVERSITY
HISTORICAL MATERIAL PRESERVATION KOJIMA HALL, LIBRARY OF ECONOMICS, UNIVERSITY OF TOKYO
INSTITUTE OF DEVELOPING ECONOMIES, LIBRARY: IDE