จุดประกายความคิดสร้างสรรค์ โดย อาจารย์ธงชัย โรจน์กังสดาล ได้เล่าถึง 6 เทคนิคในการพัฒนาหรือจุดประกายความคิดสร้างสรรค์ ได้แก่
- การฟัง การพูด และการดู
ตัวเราต้องไม่ทำเป็น “น้ำชาล้นถ้วย” ถ้าไม่ยอมเปิดรับความคิดใหม่ ก็ไม่สามารถเรียนรู้สิ่งใหม่ได้ ดังนั้น การพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ คือ การออกไปเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ เช่น การเข้าร่วมฟังบรรยาย และพูดในงานสัมมนาต่างๆ เพื่อเปิดโลกทัศน์ หรือดูย้อนหลังจากบรรยาย สัมมนาที่มีการบันทึกเป็นวิดีโอ ได้การชมภาพยนตร์ที่จุดประกายความคิดสร้างสรรค์หรือสร้างแรงบันดาลใจ เช่น Dead Poets Society, October Sky, Lorenzo’s Oil, Patch Adams และ Bean เวลาชมภาพยนตร์ลองมีมุมมองใหม่ว่า มีฉากไหนที่เราได้ข้อคิดที่สามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันหรือการทำงานได้ ไม่ได้ชมเพื่อความบันเทิงแต่เพียงอย่างเดียว
- การเขียนและจดบันทึก
ความคิดสร้างสรรค์ของเราเกิดได้ตลอดเวลา ได้ทุกที่ ทุกเวลา ใน 3B คือ Bath (ห้องน้ำ) Bed (ห้องนอน) และ Bus (การเดินทาง) จึงต้องรีบจดไอเดียที่เกิดขึ้น - การออกกำลังกายและการทำสมาธิ
การออกกำลังกาย เช่น การเดินจงกรม โยคะ ไท้เก็ก ชี่กง สามารถทำให้เกิดความคิดสร้างสรรค์ดีๆ ได้ เพราะเป็นการเคลื่อนไหวอย่างช้าๆ มีใจจดจ่อเป็นสมาธิ การทำสมาธิทำให้จิตใจสงบ แก้ไขปัญหาได้อย่างมีสติปัญญา - ใช้พลังจิตใจใต้สำนึกให้เป็นประโยชน์
ถ้าเราพยายามแก้ปัญหา เราอาจจะคิดหาทางแก้ปัญหาไม่ออก แต่พอเมื่อเราผ่อนคลายหรือทำอย่างอื่น ที่ไม่เกี่ยวข้องกับปัญหานั้น จิตใต้สำนึกของเรากำลังทำงานอยู่ ดังนั้น เมื่อจิตใต้สำนึกแก้ปัญหาให้เราได้แล้ว จะมีอาการที่เรียกว่า ปิ้งแว้บ ขึ้นมา - ฝึกฝนกิจกรรมที่ใช้มือ
การใช้มือได้อย่างคล่องแคล่วมีส่วนสัมพันธ์กับการพัฒนาสมอง จึงควรหากิจกรรมหรือสันทนาการที่ต้องใช้มืออย่างคล่องแคล่ว เช่น การเล่นรูบิค การถักนิตติ้ง การจัดดอกไม้ การวาดรูป การแกะสลัก เป็นต้น - การสร้างความเชื่อมั่น
ขอให้มีความเชื่อมั่นตัวเองเสมอว่า เรามีความคิดสร้างสรรค์ชั้นเยี่ยม แม้ว่าเราจะขาดแคลนต้นทุนภายนอกก็ตาม แต่ถ้าเรามีความเชื่อมั่นในความสามารถและศักยภาพของตนเองอย่างเต็มที่แล้ว ก็นับว่ามีต้นทุนภายใน จะมีหนทางเสมอในการสร้างสรรค์สิ่งใหม่
ท่านที่สนใจสามารถติดตามอ่านบทความฉบับเต็ม และวิดีทัศน์การบรรยายได้ค่ะ
รายการอ้างอิง
ธงชัย โรจน์กังสดาล. จุดประกายความคิดสร้างสรรค์. การประชุมการสำนักงานวิทยทรัพยากร ประจำปี 2558 ก้าวไปด้วยกัน (Library 2015 : Together We Go) วันที่ 28 พฤษภาคม 2558. สืบค้นจาก http://www.car.chula.ac.th/con2015/brain/files/resources/10-innovation.pdf