วารสาร (Journal หรือ Periodical) เป็นสิ่งพิมพ์ที่ออกต่อเนื่องเป็นระยะ ๆ วารสารจึงมีลักษณะเป็นเล่มปลีก (Single issue) มีหมายเลขประจำเล่ม (Number) ที่ออกต่อเนื่องกันไป วารสารหลายๆ เล่มปลีกรวมกันเป็น volume ดังนั้นวารสาร 1 volume จึงอาจมีเล่มปลีกกี่เล่มก็ได้
ในปีหนึ่งๆ วารสารอาจจัดพิมพ์ 1 volume หรือหลายๆ volume ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับนโยบายการจัดพิมพ์ของแต่ละสำนักพิมพ์และจำนวนบทความวารสาร (Article) ที่สำนักพิมพ์ได้รับว่ามีมากน้อยเพียงใด
กำหนดออกของวารสาร มีต่าง ๆ กัน เช่น รายสัปดาห์ (Weekly) รายปักษ์ (Biweekly) สัปดาห์ละสองครั้ง (Semiweekly หรือ Twice a week) รายเดือน (Monthly) รายสองเดือน (Bimonthly) เดือนละสองครั้ง (Semimonthly) รายสามเดือน (Quarterly หรือ Four times a year) ปีละ1 ฉบับ (Annual) ปีละ 2 ฉบับ (Twice a year) ปีละ3 ฉบับ (Three times a year) ตลอดจนมีกำหนดออกไม่แน่นอน (Irregularly)
การนำเสนอเนื้อหาของวารสาร มีหลากหลายประเภททั้งความบันเทิงและวิชาการ วารสารที่ให้ความบันเทิงจะนำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับความรู้ทั่วไป ข่าวสารต่างๆ สารคดี บทสัมภาษณ์บุคคล ฯลฯ ส่วนวารสารที่นำเสนอข้อมูลบทความวิชาการ บทความวิจัย และบทความที่ให้ข้อมูลจากองค์ความรู้ในสาขาวิชาเฉพาะต่างๆ จะเรียกว่า วารสารวิชาการ (Academic journal)
นอกจากนี้ วารสารแต่ละฉบับยังมีส่วนประกอบต่าง ๆ ที่สำคัญดังนี้
- ปกหน้า (Front cover) ให้ข้อมูลเกี่ยวกับ ชื่อวารสาร หมายเลขประจำเล่มที่บอกปีที่ (volume) ฉบับที่ (number) เดือน ปี และหมายเลขวารสารสากล (ISSN) ที่ปกหน้าวารสารอาจมีภาพประกอบหรือไม่มีก็ได้
- หน้าปกใน (Title page) ให้ข้อมูลเกี่ยวกับ ชื่อวารสาร หมายเลขประจำเล่มที่บอกปีที่ (volume) ฉบับที่ (number) เดือน ปี และหมายเลขวารสารสากล (ISSN)
- สารบัญ (Content) ให้ข้อมูลเกี่ยวกับลำดับเนื้อหาภายในเล่มพร้อมระบุเลขหน้าของเนื้อหาแต่ละบทความ ที่ส่วนบนของหน้าสารบัญจะมีข้อมูลชื่อวารสารและหมายเลขประจำเล่มวารสาร นอกจากนี้ที่ส่วนล่างหน้าสารบัญของวารสารบางชื่อ จะมีรายละเอียดเกี่ยวกับกำหนดออกของวารสาร สถานที่ติดต่อบอกรับเป็นสมาชิก และอัตราค่าสมาชิกให้ด้วย
- เนื้อหาของวารสาร (Article) เป็นส่วนที่เป็นบทความ คอลัมน์ต่างๆ ที่ให้สาระความรู้และความบันเทิงแก่ผู้อ่าน
- ปกหลัง (Back cover)
นอกจากส่วนประกอบต่าง ๆ ดังที่กล่าวมาแล้ว ยังมีหน้าอื่นๆ ที่สำคัญ ได้แก่ หน้าคำแนะนำเกี่ยวกับรูปแบบและข้อกำหนดต่าง ๆ ในการเขียนบทความส่งไปตีพิมพ์ในวารสารซึ่งถือเป็นแหล่งข้อมูลที่สำคัญสำหรับนักวิจัยและผู้ที่ต้องการตีพิมพ์บทความ / ผลงานทางวิชาการลงในวารสารแต่ละชื่อเหล่านั้น หน้ากองบรรณาธิการ (Editorial Board) หน้าถ้อยแถลงของบรรณาธิการ (Editorial note) และหน้าคำนำ (Preface) หรือหน้าบทนำ (Introduction) ซึ่งอาจมีเฉพาะในวารสารบางชื่อเท่านั้น