บริการ Book Delivery  เป็นบริการยืมระหว่างห้องสมุดภายใน มธ. ที่อำนวยความสะดวกในการใช้ทรัพยากรร่วมกัน โดยส่งคำขอยืมไปที่ห้องสมุดที่ศูนย์ท่าพระจันทร์ ศูนย์รังสิต  ศูนย์พัทยา ศูนย์ลำปาง และห้องสมุดสำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ. / ETDA) ผ่านทางอินเทอร์เน็ต โดยไม่ต้องไปยืมและคืนด้วยตนเอง

 ประวัติความเป็นมาของการให้บริการ Book Delivery มธ.

จากการที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ได้ขยายการเรียนการสอนไปที่วิทยาเขตศูนย์รังสิต ปี 2529 เพื่อเป็นสถานที่สำหรับการเรียนการสอนทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี   และได้กำหนดรูปแบบการเรียนของนักศึกษาชั้นปีที่1 เป็นสหวิทยาการนั้นคณาจารย์และนักศึกษาจึงต้องใช้ทรัพยากรสารสนเทศหลากหลายสาขาวิชา   ซึ่งในขณะนั้นศูนย์รังสิตมีห้องสมุดเปิดบริการเพียง  2  แห่ง  คือ ห้องสมุดมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ศูนย์รังสิต และห้องสมุดสถาบันเอเชียตะวันออกศึกษา  ดังนั้นสำนักหอสมุดในฐานะหน่วยงานที่ต้องสนับสนุนการเรียนการสอนของมหาวิทยาลัยจึงได้จัดบริการรับคืนหนังสือระหว่างห้องสมุดที่ท่าพระจันทร์กับศูนย์รังสิต    ต่อมาได้ขยายบริการเป็นการยืมระหว่างห้องสมุดด้วย   เพื่อให้ผู้ใช้บริการสามารถใช้ทรัพยากรสารสนเทศของห้องสมุดที่ท่าพระจันทร์และศูนย์รังสิตได้สะดวกและรวดเร็วขึ้น   โดยกำหนดให้ผู้ใช้กรอกแบบฟอร์มการยืมระหว่างห้องสมุดภายใน และกำหนดวันที่ผู้ใช้มารับทรัพยากรสารสนเทศได้ในวันอังคารและวันพฤหัสบดี     ส่วนเจ้าหน้าที่ผู้ให้บริการจะใช้โทรศัพท์ในการติดต่อระหว่างกัน   และใช้แบบฟอร์มส่งตามให้ภายหลัง

ปี 2539 มหาวิทยาลัยได้ขยายการเรียนการสอนสาขาวิทยาศาสตร์สุขภาพ  สำนักหอสมุดจึงจัดตั้งห้องสมุดอีกแห่งหนึ่ง คือห้องสมุดกลุ่มแพทย์ธรรมศาสตร์    และในปี 2545 ได้เปิดให้บริการหอสมุดป๋วย  อึ๊งภากรณ์ เพื่อสนับสนุนการเรียนการสอนสาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์สำหรับนักศึกษาปริญญาตรีภาคปกติที่เริ่มย้ายไปเรียนที่ศูนย์รังสิตรวมทั้งสาขาอื่นๆด้วย   ประกอบกับในช่วงเวลานั้นมีการใช้อินเทอร์เน็ตอย่างแพร่หลาย    บริการยืมระหว่างห้องสมุดจึงพัฒนาให้ทันสมัยโดยการใช้ อีเมลในการติดต่อ   และส่งแบบฟอร์มการยืมในทุกวันพุธที่มีการส่งหนังสือระหว่างท่าพระจันทร์และศูนย์รังสิต

ปี 2547  ได้เริ่มมีโครงการบริการยืมระหว่างห้องสมุดภายในมหาวิทยาลัยทางอิเล็กทรอนิกส์  โดยผู้ใช้สามารถกรอกรายการหนังสือที่ต้องการยืม บนหน้าจอ iPacได้  ไม่ต้องเดินทางมาที่ห้องสมุด  ผู้รับผิดชอบโครงการดังกล่าว  คือ งานบริการ และฝ่ายเทคโนโลยีสารสนเทศ โดยนายดุลยรัตน์ กรณฑ์แสง  เป็นผู้พัฒนาระบบ   ผู้ใช้บริการสามารถกรอกแบบฟอร์มการยืมระหว่างห้องสมุดท่าพระจันทร์และศูนย์รังสิตได้ทางอินเทอร์เน็ต  เรียกบริการนี้ว่า Interlibrary loan  เป็นบริการที่อำนวยความสะดวกแก่ผู้ใช้  และลดขั้นตอนการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่    บริการนี้ ประชาสัมพันธ์และให้บริการผ่านทางอินเทอร์เน็ตได้เมื่อวันที่ 10 กุมภาพันธ์ 2548   ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อบริการเป็น Book Delivery

เมื่อมหาวิทยาลัยขยายการเรียนการสอนไปในส่วนภูมิภาคเพื่อขยายโอกาสทางการศึกษาออกไปให้กว้างขวางขึ้น โดยมีการเปิดวิทยาเขตใหม่ที่ศูนย์ลำปางและศูนย์พัทยา จึงมีการจัดตั้งห้องสมุดศูนย์ลำปาง ปัจจุบันเปลี่ยนชื่อเป็น “ห้องสมุดบุญชู ตรีทอง” และห้องสมุดศูนย์พัทยา ซึ่งห้องสมุดทั้ง 2 แห่งนี้ยังมีทรัพยากรสารสนเทศให้บริการจำนวนน้อย และผู้ใช้บริการมีความต้องการใช้ทรัพยากรสารสนเทศของห้องสมุดที่ท่าพระจันทร์และศูนย์รังสิต อีกทั้งผู้ใช้บริการที่ท่าพระจันทร์และศูนย์รังสิตก็ต้องการหนังสือบางเล่มที่ห้องสมุด 2 แห่งนี้เช่นกัน งานบริการยืมระหว่างห้องสมุดภายใน มธ. (Book Delivery) จึงขยายการให้บริการเป็น 4 วิทยาเขตคือ ท่าพระจันทร์ ศูนย์รังสิต ศูนย์ลำปาง และศูนย์พัทยา

           ต่อมาในปี 2560 นายรพีพร บูรณะเสน งานเทคโนโลยีสารสนเทศ ได้ทำการพัฒนาโปรแกรมการส่งคำขอยืมระหว่างห้องสมุดภายใน มธ. (Book Delivery)  โดยปรับรูปแบบการให้บริการที่ง่ายและสะดวกต่อการใช้งาน สามารถเข้าถึงได้ทุกที่ทุกเวลา มีฟังก์ชั่นการใช้งานโดยบูรณาการร่วมกับระบบห้องสมุดอัตโนมัติ Koha ซึ่งเป็นฐานข้อมูลบรรณานุกรมทรัพยากรสารสนเทศของห้องสมุด ให้ดึงข้อมูล/ตรวจสอบข้อมูลจากระบบห้องสมุดอัตโนมัติ  Koha ได้ เช่น ข้อมูลสมาชิก จำนวนสิทธิการยืมหนังสือ รายการบรรณานุกรม หนังสือ ประเภทหนังสือที่อนุญาตให้ยืมระหว่างห้องสมุดสาขาให้อัตโนมัติ  โดยผู้รับบริการไม่ต้องกรอกแบบฟอร์ม ในส่วนของข้อมูลผู้ขอ และรายการที่ต้องการขอยืม ทำให้ผู้ใช้บริการสะดวก และลดความผิดพลาดในการกรอกข้อมูลคำขอ  รวมทั้งยังสามารถตรวจสอบสถานะหนังสือที่ขอยืมได้อีกด้วย

โครงการนี้เริ่มดำเนินการมาตั้งแต่เดือนกรกฎาคม – ธันวาคม 2560โดยมีการศึกษาข้อมูล  ออกแบบและพัฒนาระบบ ปรับปรุงตามข้อเสนอแนะ มีการจัดอบรมให้กับผู้ปฏิบัติงาน และประชาสัมพันธ์ให้ผู้ใช้บริการทราบ  โดยเริ่มใช้โปรแกรมการส่งคำขอยืมระหว่างห้องสมุดภายใน มธ. (Book Delivery) ระบบใหม่ในวันที่ 8 มกราคม 2561 เป็นต้นมา  ปัจจุบันได้มีการพัฒนาโปรแกรมนี้ทั้งในส่วนของผู้ใช้บริการ  และผู้รับบริการให้สะดวกในการใช้งานมากขึ้น

————————————————————————————-

เอกสารคู่มือการใช้บริการ Book Delivery ฉบับภาษาไทย ดูที่ https://tinyurl.com/bookdelivery-thai

เอกสารคู่มือการใช้บริการ Book Delivery ฉบับภาษาอังกฤษ ดูที่ https://tinyurl.com/bookdelivery-english

คู่มือรายละเอียดการปฏิบัติงาน เรื่อง บริการยืมระหว่างห้องสมุด Book Delivery (QH-LS-08) ดูที่   https://eportal.tu.ac.th