การคัดแยกหนังสือ เป็นกระบวนการหนึ่งของการจัดเรียงหนังสือ เพื่อนำขึ้นชั้นให้บริการ  โดยการที่เจ้าหน้าที่นำหนังสือที่ผู้ใช้บริการ นำมาคืนที่งานยืม-คืน รวมทั้งรวมรวบหนังสือที่ผู้ใช้ อ่านหรือใช้เสร็จแล้วที่อยู่ตามโต๊ะ มารวมกัน เพื่อนำหนังสือเหล่านั้น มาคัดแยกที่ห้องคัดแยก แล้วจึงนำหนังสือเข้าชั้นพักของเจ้าหน้าที่แต่ละคนที่รับผิดชอบในการนำหนังสือแต่ละหมวดหมู่ขึ้นชั้นต่อไป

ขั้นตอนการแยกหนังสือ

1. นำหนังสือมาแยกออกตามภาษาของการเขียนหนังสือหรือทรัพยากรสารสนเทศนั้นๆ เช่น แยกเป็นภาษาไทย ภาษาอังกฤษ เป็นต้น
2. แยกประเภทของหนังสือจากข้อ 1 ออกเป็นประเภทของเอกสาร ได้แก่ วิทยานิพนธิ์  วารสาร นวนิยาย เป็นต้น
3. นำหนังสือทั่วไปภาษาไทย ภาษาอังกฤษ  จำแนกออกเป็นหมวดย่อยๆแล้วจึงนำเข้าชั้นพักหนังสือของเจ้าหน้าที่แต่ละคนเพื่อรอให้เจ้าหน้าที่แต่ละคนมาเรียงเข้าตามชั้นหนังสือต่อไป

เป็นผู้ใช้ห้องสมุดมาตั้งแต่ปี 1 จนกระทั่งเกือบจะสำเร็จการศึกษาแล้วในปีการศึกษานี้  เข้ามาอ่านหนังสือในหอสมุดปรีดีฯ มักจะเห็นพี่ๆ เจ้าหน้าที่ห้องสมุดเรียงหนังสือกันอย่างขมักเขม้น เฝ้าสังเกตอยู่เสมอ รู้สึกว่า เป็นเรื่องที่ยากอยู่เหมือนกัน เพราะต้องมีความแม่นยำหลายๆ เรื่อง ได้พุดคุยกับพี่ๆ ถึงวิธีการเรียงหนังสือ เลยอยากมาเล่าสู่กันฟังว่า พี่ๆ เจ้าหน้าที่ห้องสมุด มีวิธีการเรียงหนังสือ อย่างไร เอาแบบง่ายๆ ก่อนนะครับ

การนำหนังสือขึ้นชั้นมีวิธีการเรียงแบบง่ายๆ ดังนี้

1. แยกหนังสือออกเป็นแต่ละภาษา คือ แยกเป็นหนังสือภาษาไทย และภาษาอังกฤษ
2. แยกตามประเภทของหนังสือ เช่น หนังสือทั่วไป วิทยานิพนธ์   นวนิยาย  และวารสาร เป็นต้น และจัดแบ่งตามหมวดย่อยอีกครั้ง
3. นำหนังสือที่แบ่งตามหมวดย่อย ขึ้นชั้นพัก เพื่อรอเจ้าหน้าที่นำไปเรียงที่ชั้นหนังสือในห้องอ่านต่อไปแค่นี้ ก็พอจะมองเห็นว่า ยากอยู่นะครับ เพราะกว่าจะแยกภาษา แยกประเภท แล้วยังต้องมีความแม่นยำ ในเรื่องการเรียงพยัญชนะและเลขหมู่อีกด้วย