ตอนสมัยเรียนปริญญาตรี ผู้เขียนเคยศึกษาเรื่องภาษาจีนคลาสสิค มีสุภาษิตที่ประทับใจอยู่บทหนึ่ง คือ วิ่ง 50 ก้าวหัวเราะเยาะวิ่ง 100 ก้าว
เรื่องมีอยู่ว่า ในสมัยสงครามระหว่างรัฐ เหลียงฮุ่ยอ๋องได้ถามนักปราชญ์ผู้มีชื่อเสียง เมิ่งจื่อ ว่าการที่ตนเอาใจใส่ดูแลราษฎรเป็นอย่างดี ไม่เหมือนรัฐอื่นๆ แต่เพราะเหตุใดราษฎรในรัฐของตนกลับน้อยลง ในขณะที่ราษฎรของรัฐอื่นๆกลับเพิ่มขึ้น
ด้วยความที่เหลียงฮุ่ยอ๋องเป็นผู้โปรดปรานการทำสงคราม เมิ่งจื่อจึงได้ใช้เรื่องนี้เปรียบเทียบกับการทำสงคราม ได้ว่า
ในสงครามมีทหารดีเลวปะปนกันไป ย่อมมีทหารที่รักตัวกลัวตายวิ่งหนีข้าศึก ทหารบางนายวิ่งเร็ว วิ่งไปได้ 100 ก้าว และทหารบางนายวิ่งช้า วิ่งไปได้เพียง 50 ก้าว แต่คนที่วิ่งไปได้เพียง 50 ก้าวกลับหัวเราะเยาะคนที่วิ่งไปได้ 100 ก้าว ว่าเป็นคนขี้ขลาด มีความรักตัวกลัวตายมากกว่า
จากการเปรียบเทียบนี้ จุดประสงค์ของการวิ่งหนีก็คือหลบหนีข้าศึกเหมือนกัน เมิ่งจื่อจึงถามเหลียงฮุ่ยอ๋องว่า การหัวเราะเยาะเช่นนี้ถูกต้องหรือไม่
เหลียงฮุ่ยอ๋องจึงตอบทันทีว่า ไม่ถูกต้อง เพราะไม่ว่าจะวิ่งหนีไปได้กี่ก้าวก็ถือว่ามีความขี้ขลาด ต้องการหลบหนีเช่นกัน ถือว่ามีความผิดทั้งคู่
เมื่อเมิ่งจื่อได้ยินคำตอบดังนั้นจึงกล่าวว่า ในเมื่อเหลียงฮุ่ยอ๋องเข้าใจถึงเหตุผลนี้ ก็ย่อมที่จะเข้าใจว่า เพราะเหตุใดราษฎรของรัฐอื่นจึงมีมาก ในขณะที่ราษฎรของรัฐตนเองกลับมีจำนวนน้อยลง เป็นเพราะถึงแม้ว่าเหลียงฮุ่ยอ๋องจะเอาใจใส่ดูแลราษฎรเป็นอย่างดีมากกว่ารัฐอื่นๆ แต่การที่เหลียงฮุ่ยอ๋องโปรดปรานการทำสงครามเช่นเดียวกับอ๋องรัฐอื่นๆ การทำสงครามย่อมทำให้ผู้คนลำบากยากแค้น และล้มตายจำนวนมาก เพราะฉะนั้นราษฎรของเหลียงฮุ่ยอ๋องและราษฎรรัฐอื่นๆย่อมประสบชะตากรรมเดียวกัน เหลียงฮุ่ยอ๋องย่อมมีส่วนบกพร่องเช่นเดียวกับอ๋องรัฐอื่นๆ
หากมองย้อนกลับมาที่ตนเอง เมื่อเราได้ทำความผิดเช่นเดียวกันกับผู้อื่น ถึงแม้ว่าจะมีความผิดฐานเบากว่า ก็ไม่ควรหัวเราะเยาะ กล่าวโทษ หรือประณามผู้อื่น เพราะถึงอย่างไรก็ถือว่ามีความผิดเช่นเดียวกัน
รายการอ้างอิง:
อู่สือปู้เสี้ยวไป่ปู้ (五十步笑百步) : วิ่ง 50 ก้าวหัวเราะเยาะวิ่ง 100 ก้าว. สืบค้นเมื่อวันที่ 19 มีนาคม 2558, จาก http://www.manager.co.th/China/ViewNews.aspx?NewsID=9510000017139
